Twoje dziecko znowu robi Ci awanturę w sklepie? Boisz się odmawiać, bo już nie masz siły na kolejne konflikty? Stawianie granic dzieciom, zwłaszcza gdy te mają inne oczekiwania, jest jednym z większych wyzwań w rodzicielstwie. Czy odmawianie naprawdę zawsze musi oznaczać walkę?
Joanna Baranowska i Emilia Michaluk – edukatorka Pozytywnej Dyscypliny – w jednym z odcinków podcastu „Pozytywna Dyscyplina – więcej frajdy w rodzinie” opowiedziały, jak skutecznie mówić „nie”, minimalizując ryzyko wybuchu złości.
Jakie są kluczowe elementy, które mogą pomóc rodzicom odmawiać bez eskalacji emocji?
Zamiast negować uczucia dziecka, takie jak smutek czy złość, pokaż, że je akceptujesz i rozumiesz. Dzieci, tak jak dorośli, mają prawo do przeżywania różnorodnych emocji. Zamiast mówić „Nie płacz” lub „Nic się nie stało”, możesz spróbować powiedzieć: „Widzę, że jesteś smutny, bo bardzo chciałeś to dostać”. Taka postawa nie tylko pomaga dziecku poczuć się zrozumianym, ale też uczy je nazywać i radzić sobie z własnymi emocjami.
Odmawianie nie oznacza uległości ani unikania trudnych decyzji. Kluczowe jest wyrażanie granic w sposób jasny i szanujący uczucia dziecka. Wypróbuj komunikaty łączące empatię z asertywnością, np.: „Rozumiem, że chcesz się teraz bawić tym nożem i jednocześnie to jest niebezpieczne, więc nie mogę się na to zgodzić”.
Pamiętaj, by używać spójnika „i” zamiast „ale” – „i” łączy dwie części komunikatu, podczas gdy „ale” może być odbierane jako negacja.
Podstawą skutecznego odmawiania jest relacja oparta na zaufaniu. Dziecko, które czuje się bezpieczne i kochane, łatwiej zaakceptuje odmowę. Ważne jest też, by dziecko wiedziało, że odmowa nie jest wyrazem braku miłości, ale troski.
Kluczowa jest również konsekwencja w działaniu – jeśli raz ulegniemy pod wpływem płaczu, w przyszłości dziecko nauczy się, że wytrwałość w krzyku może przynieść efekty.
W trudnych sytuacjach sięgnij po konkretne techniki, które proponuje Pozytywna Dyscyplina. Możesz np.:
Więcej narzędzi Pozytywnej Dyscypliny znajdziesz w Kartach Pozytywnej Dyscypliny, które do końca listopada dostaniesz w promocyjnej cenie -30%.
Czasem reagujemy odruchowo, powiemy coś, czego później żałujemy. Często nasze reakcje są skutkiem własnych doświadczeń z dzieciństwa. Wiem, że to może być trudne.
Co utrudnia porozumienie?
Empatyczna komunikacja przynosi wiele korzyści zarówno dziecku, jak i rodzicowi. Buduje zaufanie, pomaga dziecku lepiej radzić sobie z emocjami, a także ułatwia stawianie granic. Co więcej, stosowanie tej metody minimalizuje ryzyko eskalacji konfliktów i sprawia, że rodzicielstwo staje się mniej stresujące.
Stawianie granic i odmawianie to proces, który wymaga od rodziców cierpliwości, wytrwałości i ciągłej pracy nad sobą. Pamiętaj, że zmiana nawyków komunikacyjnych to droga, na której efekty mogą pojawić się stopniowo. Najważniejsze jest jednak, by relacja z dzieckiem opierała się na zrozumieniu i wzajemnym szacunku.
Masz wrażenie, że odmawianie dziecku jest ponad Twoje siły? Posłuchaj rozmowy Joanny Baranowskiej i Emilii Michaluk w podcaście „Pozytywna Dyscyplina – więcej frajdy w rodzinie”. Dowiesz się, jak mówić „nie” w sposób, który buduje, a nie niszczy relacje w rodzinie. 🎙️